BETOOG EN BETON
Een documentaire over stadsidentiteit en iconische architectuur
Betoog en Beton ging op 31 mei 2016 in première in Utopolis in Almere.
Rijksbouwmeester Floris Alkemade, die ook in de film te zien is, opende
vervolgens het debat met een lezing over de toekomst van
iconische architectuur in Nederland. Hij bepleitte hierin het 'utopsich denken' als actuele maatschappelijke opgave voor de architectuur.
Zie hier de trailer
Agenda vertoningen:
08-11-2016 | 19:30 | Pakhuis de Zwijger, Amsterdam, meld je hier aan.
11-10-2016 | 19:30| Erasmus Paviljoen, Rotterdam lees hier het verslag.
16-10-2016 | 16:30 | Filmtheater De Fabriek, Zaandam
11-09-2016 | 16:00 | Natlab, Eindhoven
31-05-2016 | 16:00 | Utopolis, Almere
In 2017 volgen meer vertoningen in Den Haag en Delft.
Wilt u ook een vertoning organiseren? Neem dan contact met ons op.
DE DOCUMENTAIRE
Betoog en Beton brengt de verhalen rond iconische architectuurprojecten in beeld en de achterliggende zoektocht naar de veranderende identiteit van de stad.
In veel binnensteden is sprake van een monotoon straatbeeld. Overal zien we dezelfde winkelketens, vaak gevestigd in weinig onderscheidende panden. Spraakmakende architectuur
kan steden uitkomst bieden om zich op de kaart te zetten. De droom van veel stadsbestuurders, architecten en projectontwikkelaars is dan ook om iconische architectuur te realiseren, zoals
het Guggenheim Museum in Bilbao; het gebouw dat deze stad wereldfaam bracht.
Op zoek naar dit 'Bilbao-effect' proberen ook Nederlandse steden iconen te creëren die het perfecte visitekaartje zijn van hun stad en de strijd aangaan met eenvormigheid. Deze
ambitieuze bouwprojecten zijn vaak controversieel en worden nogal eens bestempeld als prestigeprojecten van stadsbestuurders. Maar wat als we verder kijken dan de politieke en financiële debacles en deze gebouwen bezien vanuit de verhalen die zij vertellen over stad
en samenleving?
Dialoog met iconische architectuur
Betoog en Beton is een documentaire die op poëtische wijze op zoek gaat naar het betoog
achter het beton. Door architecten, stadsbestuurders, projectontwikkelaars en straatpubliek
te bevragen over de betekenis van verschillende iconische architectuurprojecten, probeert
de film gebouwen niet als object, maar als subject tot leven te brengen. De film zoomt vooral
in op twee steden die met hun identiteit worstelden en moderne architectuur hebben ingezet
om de stad te herdefiniëren: Almere en Eindhoven. Welk verhaal vertelt bijvoorbeeld het
nieuwe Stadshart over Almere en de Piazza en de Blob in Eindhoven? Is dit een geloofwaardig
en aansprekend verhaal dat wordt gedragen door het publiek? In de film komen onder anderen
de architecten Floris Alkemade en Jo Coenen en de (oud)wethouders Adri Duivestein en Henk Smeeman aan het woord, evenals gebruikers en voorbijgangers, die allen de dialoog met de gebouwde omgeving aangaan.
"Bouwen is een oerdrift die slechts weinigen weten te bedwingen en die de grenzen van het rationele
te buiten gaat."
Reinier de Graaf, partner-architect OMA
<
>
4 - 8
De film is geïnspireerd door het boek ‘Stedelijke Iconen. Het ontstaan van beeldbepalende projecten tussen betoog en beton’, dat in 2012 verscheen en sindsdien veel media-aandacht heeft gekregen in landelijke media (Volkskrant, NRC Handelsblad, Trouw, het Financieel Dagblad, KRO, AVRO en NTR).
In zijn boek treedt bestuurskundige Wouter-Jan Verheul achter de façades van beeldbepalende architectuurprojecten en laat hij de strijd van politici, architecten en ontwikkelaars zien die achter deze projecten schuil gaat. Op basis van diverse cases wordt getoond dat de maakbaarheidsuitdaging van iconische architectuur niet zozeer het stapelen van stenen betreft, maar het bouwen aan overtuigingskracht. Succesvolle bouwprojecten vragen om spelers die hun gedroomde projecten continu aan de man brengen door middel van een geloofwaardig en gedeeld verhaal over waar zij met hun projecten en met de stad naar toe willen.
In 2013 ontving Spiegelfilm een researchsubsidie van het Stimuleringsfonds Creatieve Industrie om een zestal projecten uit Verheuls boek te onderzoeken op gebied van dramaturgie en bereidbaarheid van de betrokken hoofdrolspelers om geïnterviewd te worden voor een documentaire.
Spiegelfilm kwam tot de conclusie dat de projecten in Almere en Eindhoven het best voldeden aan de beoogde doelstellingen. Bij zowel het nieuwe Stadshart in Almere als het 18 Septemberplein in Eindhoven speelden op de achtergrond identiteitsvragen een grote rol. Beide steden bevonden zich in een soort identiteitstransitie en hebben geprobeerd met spraakmakende architectuur uiting te geven aan een ‘nieuw verhaal’ over de stad.
Het grootste stadion, de hoogste woontoren, het meest markante museum: steden zetten zich graag met beeldbepalende projecten op de kaart. Maar dat gaat niet zonder slag of stoot, zo blijkt ook uit de actuele discussies over prestigieuze architectuurprojecten, zoals het Spuikwartier in Den Haag, de Kuip in Rotterdam of het Forum in Groningen.
In de media worden iconische bouwwerken vaak besproken omdat ze budgetten overschrijden en een dankbaar onderwerp zijn voor smaakdiscussies. Betrokken professionals spreken echter met passie over de identiteit die deze gebouwen aan de stad toevoegen. Betoog en Beton is een filmisch onderzoek naar de verhouding tussen stadsidentiteit en iconische gebouwen: welk verhaal willen deze gebouwen vertellen over de stad waarin ze staan? En komt dit verhaal ook over op bezoekers en gebruikers van deze gebouwen?
HET BOEK
RESEARCH
DOELSTELLING
ACHTERGROND
Spiegelfilm is een documentaire productiebedrijf van Hans Busstra en
Marguerite Meijer. Spiegelfilm werkt sinds 2010 aan onafhankelijke televisiedocumentaires voor verschillende omroepen en opdrachtgevers, waaronder VPRO Tegenlicht.
bnbcbvnme
CONTACT EN NIEUWS
info@betoogenbeton.nl
Persbericht TU-Delft 17-03-2014
DOWNLOADS/LINKS
Nieuwsbericht 'De Architect' 20-03-2014
Vragen voor de pers, via Spiegelfilm:
Hans Busstra, tel: +316 48264101
